|
Kolejka leśna Puszczy Knyszyńskiej | ||
|
|||
Szczegóły GeoŚcieżki | |||
Mentor (?)MentorMentor to osoba, która zarejestrowała GeoŚcieżkę w systemie | Psikiszek | ||
Zdobyta | 8 razy | ||
Punktacja | 182.02 punktów | ||
Liczba skrzynek | 26 (0 / 0 / 0) | ||
% skrzynek wymagany do zaliczenia GeoŚcieżki (WIS) | 90% ( Skrzynki) | ||
Typ GeoŚcieżki | Krajoznawcza | ||
Data publikacji | 08-11-2018 | ||
Założyciele | Psikiszek | ||
Opis GeoŚcieżki |
Początki istnienia kolejki wąskotorowej na terenie Puszczy Knyszyńskiej wiążą się z I wojną światową. Po zajęciu terenów zaboru rosyjskiego przez Niemców zaczęto intensywnie eksploatować lasy. W celu ułatwienia wywózki pozyskanego materiału budowano sieci kolejek. Taka też powstała w Puszczy Knyszyńskiej. Budowana według sprawdzonych wzorców niemieckich kolei polowych o rozstawie szyn 600mm. Szybko ją się budowało, ale i szybko rozbierało by w razie potrzeby tory ułożyć w innym, potrzebnym miejscu. Za centrum wybrano Czarną Wieś (od 1962r. Czarna Białostocka) i wiązało się to z budową tartaku, a także istnieniu linii normalnotorowej, którą można było wysyłać materiał w głąb Niemiec. Do zakończenia wojny Niemcy ułożyli kilkanaście kilometrów torów. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości kolejka przeszła pod zarząd Lasów Państwowych. Zaczęto ją rozbudowywać i w 1924r. tory dotarły do rzeki Sokołdy w okolicy wsi Międzyrzecze. Dopiero w 1936r. powstał most nad Sokołdą i składy mogły ruszyć w kierunku Walił. Istniały trzy główne kierunki z Czarnej Wsi: do Walił, w stronę Knyszyna oraz Romanówki. Prawdziwe złote lata kolejki to lata 50-te i 60-te XXw. Wtedy to wchodziła ona w skład Przedsiębiorstwa Transportu Leśnego. Na stanie było 15 lokomotyw i 50 sztuk taboru, zatrudniano 200 osób, a łączna długość torów to 158km. Upadek zaczął się w latach 70-tych XXw. Transport kolejowy zaczął być powoli wypierany przez samochodowy. Nie pomogła modernizacja taboru i dostarczenie lokomotyw spalinowych. Udział w przewozie drzewa spadał, a niepotrzebne odcinki zaczęto rozbierać. Ostatni pociąg z drewnem przejechał w 1990r. na odcinku Waliły - Czarna Białostocka, a w 1993r. całkowicie zamknięto linię dla ruchu. Tabor został sprzedany lub powędrował na złom. W nie do końca jasnych okolicznościach zniknęły szyny z Kopnej Góry do Walił. Całe szczęście odcinek z Czarnej Białostockiej do Kopnej Góry udało się wpisać do rejestru zabytków, dzięki czemu szlak jeszcze istnieje. Niestety jest on w fatalnym stanie. Do Czeremchowej Tryby jest odkrzaczony, ale przejazdy przez drogi są zasypane, w jednym miejscu brak jest z dwóch metrów szyny, a przejazd nad normalnotorową linią w Czarnej Białostockiej jest w złym stanie technicznym. Za Czeremchową Trybą idąc kolejką trzeba uważać by nie wpaść w dziury poczynione przez bobry, rosną gęste krzaki, a czasem leży zwalone drzewo. Wszystko rozbija się o brak pieniędzy i konflikt między lasami państwowymi a fundacją opiekującą się torowiskiem. Nie wnikam czyja jest racja, efekt jest taki że infrastruktura niszczeje.
Jak widać ścieżka składa się z keszy pochowanych wzdłuż torów. Jak za osiedlem Buksztel wkracza się w zwartą puszczę, jest parę skrzynek opisujących krótko parowozy wąskotorowe które jeździły po polskich torach. To tak na urozmaicenie wędrówki. Nie jest to lista pełna, są tu te które wymieniono w Wikipedii i tam można poszerzyć swoją wiedzę. W opisach posłużyłem się też książką "Parowozy wąskotorowe produkcji polskiej" Bogdana Pokropińskiego.
Do większości skrzynek da się dotrzeć rowerem, niektóre tylko pieszo. Odcinek z Czarnej Białostockiej do Kopnej góry to około 20km. Jeśli ktoś chce całość przejść na piechotę i nie ma transportu powrotnego proponuję rano dojechać PKS-em do Kopnej Góry (okolice wsi Sokołda) i stamtąd ruszyć do Czarnej Białostockiej. Z tego miasta wyjedziecie nawet późnym wieczorem, czy to pociągiem, czy autobusem. Mi przejście z dworca w Czarnej do ostatniego kesza zajęło od 6:40 do 13:30.
Skrzynki w ramach GeoŚcieżki Kolejka leśna Puszczy Knyszyńskiej |
|