Granica II RP

Odrodzona w 1918 r. Rzeczpospolita była położona w Europie Środkowo-Wschodniej, ostateczny kształt granic RP po I wojnie światowej został ukształtowany dopiero w marcu 1922 roku. Więcej: pl.wikipedia.org

Granica została ukształtowana w oparciu o:

• działania zbrojne powstania wielkopolskiego i powstań śląskich;
• plebiscyty, które odbyły się na Górnym Śląsku i w Prusach Wschodnich;
• arbitraż państw Ententy.

Polska otrzymała:

• 1/3 Górnego Śląska;
• terytorium Wielkopolski bez Międzyrzecza, Wałcza, Piły i Złotowa;
• pas ziemi do morza, który w stosunku do I Rzeczypospolitej został uszczuplony o przeszło 40% – Polska nie uzyskała m.in. Gdańska i Bytowa;
• granica z Prusami Wschodnimi była podobna do granicy z Prusami Książęcymi. Niemcy utrzymali panowanie nad Warmią, która w czasach I Rzeczypospolitej należała do Polski.

Łączna długość granic II RP wynosiła w 1922 r. 5534 km, zaś po przyłączeniu Zaolzia wydłużyła się nieco do 5548 km (w 1938 roku). W 1939 całkowita długość granicy się nie zmieniła, tylko cząstkowe z innymi państwami (Węgry, Słowacja).

Długości granic z poszczególnymi sąsiadami wynosiły odpowiednio (uszeregowane od najdłuższej na 1922 r.):

1. Niemcy - 1912 km (granica z Niemcami wydłużyła się kosztem Czech, a zamiast Czechosłowackiej powstała ze Słowacją i Węgrami);
2. ZSRR - 1412 km;
3. Czechosłowacja - 984 km;
4. Litwa - 507 km;
5. Rumunia - 349 km;
6. Wolne Miasto Gdańsk - 121 km;
7. Łotwa - 109 km;
8. granica morska – 71 km (z Mierzeją Helską 147 km);

Polska do 1939 roku była otoczona z trzech stron terytorium niemieckim (mapy.amzp.pl). Granica ta była bardzo długa (ponad 1912 km długości) i nie była oparta o granicę naturalną. Nieliczne, acz pozbawione znaczenia strategicznego, wyjątki stanowiły rzeki:

Wisła od okolic Kwidzyna do Białej Góry,
Noteć od Ujścia k/Piły do okolic Krzyża Wlkp.,
Prosna od okolic Kuźnicy Żytniowskiej do okolic Chróścina,
Liswarta od okolic Starokrzepic do okolic Węglowic i
Odra od okolic Raciborza do Olzy.

Na mocy ustaleń traktatu wersalskiego granica oznakowana była kamieniami granicznymi o określonych wymiarach.  Były kamienie graniczne główne: 175 x 40 x 40, pomiędzy nimi ustawiano mniejsze kamienie normalne o wymiarach: 125 x 25 x 25 i jeszcze mniejsze kamienie pomocnicze: 93 x 18 x 18. Na kamieniu są wykute litery „P” (Polska) i „D” (Deutschland), litera oznaczenia sekcji granicznej, kolejny numer kamienia oraz napis „Versailles 28.6.1919” (czyli data podpisania traktatu przez Niemców). Niektóre kamienie miały na szczycie otwór i wyryty schemat przebiegu granicy w okolicy miejsca usytuowania granicznika. 

więcej: pl.wikipedia.org oraz fotopolska.eu 

Więcej o projekcie można znaleźć na stronach forum OpenCaching'u w wątku poświęconym tematowi granicy II RP.

Ciekawy materiał o oznakowaniu przedwojennych granic RP 

Strona MUZEUM POLSKICH FORMACJI GRANICZNYCH:
http://www.muzeumsg.pl/

Mapa z oznaczeniem kolejnych odcinków granicy:
http://www.muzeumsg.pl/index.php?view=i ... oomgallery

oraz legendarne pruskie mapy czyli messtischblatt-y (ogromne zbiory dostępne na stronie Archiwum Map Zachodniej Polski):
http://mapy.amzp.pl/maps.shtml

Całkiem niezłe są również mapy Wojskowego Instytutu Geograficznego:
http://polski.mapywig.org/news.php

Mapa samochodowa Polski na lata 1939/40 z zaznaczonymi granicami.