Podkowa leśna to podwarszawskie tzw. miasto-ogród o licznej zabudowie willowej. Wiele z tych willi jeszcze przedwojennych zachowała się do naszych czasów. 

Celem geościeżki jest wydobycie na światło dzienne perełek architektury. To one w połączeniu z "wchodzącym" lasem tworzą klimat tego miasta. Zachęcam do wnikliwej obserwacji cech charakterystycznych willi, zainteresowania detalem architektonicznym, poszukiwaniem nawiązań np. do architektury klasycznej czy dworkowej. Finałem będzie zebranie własnych doświadczeń, spostrzeżeń, analizy proporcji budynków. Zachęcam przy wpisach do dzielenia się wrażeniami ze zwiedzonych miejsc jak i z samej ścieżki. 

Zdobywanie

Pojemniki są środkiem a nie celem geościeżki, dlatego w razie braku skrzynki zachęcam do reaktywacji ;D. Lokalizacja skrzynek również nie powinna sprawiać problemu, jako że uwaga poświęcona jest zabytkom a nie skrzynkom. W logbookach nie ma żadnych informacji potrzebnych na później - proszę się oddać błogiemu podziwianiu miejsca :P

Planowo miały być większe, ale w rzeczywistości okazało się to trudniejsze do schowania. Bazując na doświadczeniu lokalnych skrzynek  (większość jest już niedostępna), mam nadzieję że ten rozmiar utrzyma się najdłużej. 

Tu prośba do keszera o staranne odkładanie i maskowanie skrzynek oraz ostrożność w stosunku do spacerowiczów.

Oczywiście wpisy bez logów będą usuwane.

Do zdobywania skrzynek może przydać się pęseta, niemal wszystkie skrzynki to empendorfki 2ml. Wszystkie dostępne są w przestrzeni publicznej. Czasem może przydać się patyczek do "wypchnięcia" skrzynki. 

Przyjemnego czasu zwiedzania, inspirujących spostrzeżeń i powodzenia!

Historia Podkowy Leśnej

Idea miasta-ogrodu zaproponowana na początku XX wieku przez Ebenezera Howarda w Wielkiej Brytanii była wtedy bardzo popularna. W Polsce propagował ją skutecznie dr Władysław Dobrzyński, lekarz pochodzący z Płocka, który przy Warszawskim Towarzystwie Higienicznym już w roku 1909 utworzył „delegację do spraw miast ogrodów”. Utrzymywał on nie tylko ścisły kontakt z Howardem, ale został nawet - o czym szerzej się nie wie - wiceprzewodniczącym Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Ogrodów, powstałego w 1913 roku w Londynie.

W Warszawie w 1914 nawet zaczęto budować na terenach należących do architekta, hr. Adama Feliksa Ronikera  „Miasto Ogród Ząbki” .Przed wybuchem wojny zdołano wznieść zaledwie 15 domków. Wygrał go Tadeusz Tołwiński, późniejsza sława polskiej urbanistyki. On też podobno już w roku 1913 przedstawił pierwszy projekt miasta-ogrodu Podkowa Leśna. Wówczas też po raz pierwszy pojawia się oryginalna nazwa mającej powstać miejscowości, wynikająca z charakterystycznego - o formie podkowy - układu tutejszych lasów. Wojna i w tym przypadku uniemożliwia jednak realizację planów.

Po wojnie budowie Podkowy Leśnej sprzyja powstająca elektryczna kolej dojazdowa EKD (1922-1927, dzisiejsza WKD), która doprowadzona do Grodziska Mazowieckiego łączy południowo-wschodnie suburbia z Warszawą. Na jej trasie mają więc szansę powstać nowe podwarszawskie osiedla mieszkaniowe. I tutaj właśnie dochodzimy do inicjatywy powstałej w roku 1925 spółki „Miasto Ogród Podkowa Leśna” - utworzonej przez Stanisława Lilpopa, spółkę „Siła i światło” (budowała EKD) i Bank Związku Spółek Zarobkowych. Spółka ta zaoferowała parcelację terenów i sprzedaż działek w mającej powstać miejscowości. Projekt, tym razem z charakterystycznym howardowskim radialno-półkolistym układem ulic, opracował w roku 1925 Antoni Jawornicki, który w podobnej konwencji stworzył też pod Łodzią Miasto-Las Kolumna (1927), a w Warszawie współpracował z Oskarem Sosnowskim przy realizacji Miasta-Ogrodu Czerniaków (1923-1928).

Obiekty

Pośród bujnej przyrody, wpisane w siatkę ulic, w której rysuje się też ta „firmowa” podkowa, na działkach określonych statutem co do ich wielkości, stopnia zabudowy oraz zadrzewienia, zaczynają powstawać kolejne domy, które w swojej formie doskonale odzwierciadlały ewolucję polskiej architektury tamtego czasu. Mamy więc i domy drewniane takie jak słynna „Aida", ale także próbujące w swej ogólnej formie wykorzystać też cechy modnego wówczas murowanego stylu dworkowego, jak to widzimy np. w willi Karola Bertoniego (1927-1933). Swoistą kompilacją tych drewnianych konstrukcji jest dość okazała willa, właściwie już pensjonat, „Jukawa” (1928, Rzepecki). Bardzo czytelną grupą są z kolei wille murowane, zaprojektowane w stylu dworkowym jak np. willa „Mimoza” (1930-1932, autor nieznany).

W skrócie o stylu dworkowym:

Styl dworkowy sięga swoimi korzeniami początku XX wieku, okresu poszukiwań polskiego stylu narodowego – tradycji wspólnej dla narodu żyjącego w trzech zaborach. Za taki jednoczący element, symbol polskości uznano m.in. dwór, parterowy, z wysokim dachem i gankiem albo portykiem kolumnowym. Teoretyczne podstawy „stylu dworkowego” dał Zygmunt Czartoryski w swojej broszurze O stylu krajowym w budownictwie wiejskim (1896), a rozpowszechniły go konkursy i „Wystawa architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowym” zorganizowana w 1912 r. w Krakowie. Polska siedziba szlachecka stała się wzorem dla domów jednorodzinnych, willi, urzędów, plebanii i dworców kolejowych i była bodaj najpopularniejszym zjawiskiem w polskiej architekturze pierwszej połowy XX wieku. Integrowała i dawała poczucie tożsamości społeczeństwu, które przez ponad sto lat nie miało własnego państwa.

Podkowiańskie wille nawiązują do architektury dworkowej kolumnowymi gankami, wysokim dachem, ale mają inne proporcje, a także detale, których w tradycyjnych dworach nie stosowano – między innymi balustrady tralkowe i tarasy, nie mówiąc już o otoczeniu. W zasadzie nie są więc klasycznymi przykładami stylu dworkowego. A jednak białe kolumienki budzą w nas zawsze to samo skojarzenie i wpisują stare i nowe podkowiańskie domki w rzewny i bliski sercom nurt.  

https://www.bryla.pl/bryla/1,85301,14801285,Podkowa_Lesna___podwarszawskie_miasto_ogrod.html

http://podkowalesna.pl/przewodnik-miejski/przewodnik-11/