Chcielibyśmy zabrać Was w podróż przez dzieje jednej z najstarszych dzielnic Gdyni – Wielkiego Kacka. Zobaczycie trochę inny charakter Gdyni, ponieważ jest to miejsce o niezwykle bogatej historii, które do 1953 roku było wsią. Znajdziecie tu ślady nie tylko codziennego życia mieszkańców, ale też odkrywkowe kopalnie, obiekty sakralne, kolejowe, cmentarze, jeziora i łąki. Poznacie miejscowe legendy i odwiedzicie zapomniane przysiółki dawnej kaszubskiej wsi. Geościeżka będzie do zdobycia zarówno samochodem (czasem będzie trzeba kawałek podejść), rowerem, jak i na piechotę. W zależności od środka transportu, jej zdobywanie zajmie do kilku godzin. Trasa jest łatwa i wiedzie przez tereny miejskie, gdzie można dojechać również transportem publicznym, oraz leśne, gdzie zalecany jest spacer lub rowerowa przejażdżka.

Nazwa Wielkiego Kacka, podobnie jak sąsiedniego Małego Kacka, powstała od nazwy cieku wodnego znanego jako rzeka Kacza lub Kaczy Potok. Początkowo istniały Wielkie i Małe Kaczki. Taka nazwa zapewne zachowałaby się do dzisiaj, jednak Niemcy skojarzyli ją ze słowem Katze – kot i już w 1438 roku używali nazwy Grosse Katze (duży kot). Kaszubi skracali tę nazwę na Kacko. Stefan Ramułt stwierdził, że prawidłowa nazwa powinna brzmieć „Kack”, gdyż jak pisał „Kac” jest germanizmem (od Katz). Nazwa Wielki Kack utrwaliła się od 1560 roku, chociaż potocznie używano jeszcze nazwy Wielkie Kaczki. Zachował się nawet obrazek komunijny z 1917 roku, na którym proboszcz wielkokacki Melchior Bałach wpisał nazwę Wielkie Kaczki. W przedrozbiorowych źródłach nazwa Wielkiego Kacka zapisywana była najczęściej w formie Kaczko, Kaczk, Kacki, lub po prostu Kack, rzadziej Kościelny Kack, Kaczki Wielkie, Wielki Kack. Ta ostatnia wersja stała się obowiązującą dopiero w czasach zaborów. W 1920 roku po przejściu Wielkiego Kacka w granice Polski niemiecką nazwę Grosse Katz zastąpiono polską – Wielki Kack. W czasie II wojny światowej Niemcy ponownie zmienili nazwę wsi, tym razem zapisywaną jako Grosskatz.

Badania dowodzą, że teren Wielkiego Kacka był zamieszkiwany przez ludność koczowniczą już około 2000-1700 lat przed naszą erą. Przypuszczalnie w II połowie XII wieku książęta z dynastii Sobiesławiców podzielili ten obszar pomiędzy ród rycerski i biskupstwo włocławskie, dając początek odpowiednio Małemu i Wielkiemu Kackowi. Nazwa wsi Wielki Kack pojawia się po raz pierwszy 19 czerwca 1277 roku w dokumentach księcia pomorskiego Mściwoja II, w którym potwierdza przynależność tych ziem do włości kościelnych biskupa włocławskiego Albierza, jeszcze z nadania jego ojca Świętopełka, zatem Wielki Kack musiał istnieć już przed rokiem 1266, czyli przed śmiercią Świętopełka. 3 lutego 1353 roku wieś Wielki Kack została lokowana na prawie chełmińskim (odmiana prawa niemieckiego) przez biskupa włocławskiego Macieja z Gołańczy... Przez kilka wieków Wielki Kack był samodzielną wsią, która doświadczyła kilku wojen, epidemii, klęsk naturalnych i zmian granic, by ostatecznie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 sierpnia 1953 roku zostać przyłączoną do miasta Gdyni jako jej kolejna dzielnica. Na tym jednak historia tego miejsca oczywiście się nie kończy...

Zapraszamy do zapoznania się z opisami konkretnych keszy by dokładniej poznać historię Wielkiego Kacka!

Miłej zabawy!